Reklam ajansları genel anlamıyla, reklama ayırdığınız bütçeyi verimli kullanarak kısa vadede ciro artışı; uzun vadede ise marka bilinirliği oluşturmak adına işletmenize hizmet eder. Marka danışmanları ise hangi reklam ajansıyla çalışılması gerektiğinden tutun da markanızın kurumsal kimliğine kadar her ayrıntısıyla ilgilenerek puzzle’ı bir bütüne dönüştürmeyi amaçlar. Dolayısıyla reklam ajansı daha spesifik görevler üstlenirken marka danışmanları daha geniş açı ile bakarlar. ANCAK! marka danışmanlarının art direktör, grafik tasarım uzmanı veya sosyal medya uzmanı gibi vasıflara sahip olma zorunluluğu yoktur. Danışman kelimesinin anlamını düşünürsek bir konuda bilgisine başvurulan, danışılan ve yönlendirme yapan kişi olduğunu görürüz. Öyleyse, Marka Danışmanına Neden İhtiyaç Duyulur? Yukarıdaki paragraflarda bahsettiğim gibi tüm parçaları birleştirip bütüne varmayı amaç edindiği için marka danışmanları önemli görevler üstlenir. Peki bu parçalar nelerdir? Markanın iletişim tercihi, iletişim araçlarının kullanım şekli, tarzı, pazarlama stratejileri, satış stratejileri, kurumsal kimliği, reklam araçlarının kullanım şekli, müşteri davranışları, müşteri psikolojisi, dönüt analizleri vb… Yani, marka danışmanları pazarlama ve iletişim yönü güçlü bireylerdir. Markanızı birey gibi değerlendirir ve kimlik kazanması adına karakteristik özelliklerine karar verir. Tüm bu süreçler marka danışmanlarının tek başına yürütmediği, sürekli ilgili departmanlar ile istişare halinde olduğu süreçlerdir. Örnek: Marka danışmanınız, logonuzu tasarlayamaz ama grafik tasarımcınız ile markanıza değer katacak, sizi en doğru ifade edecek renklerin seçimini yapabilir. Billboardlarda afişlerinizi sergileyemez ama ilgili reklam ajansı ile hangi billboardun hangi mesaja yoğunlaşması gerektiğini tartışabilir. Sahip olduğunuz işletmeyi size anlatmaz; sizin anlattıklarınızdan ve gözlemlediklerinden yola çıkarak markanızın kendini daha iyi nasıl ifade edeceğini açıklar. Sanırım marka danışmanlığının anlamı zihnimizde somutlaşmaya başladı? Harika! Toparlamak gerekirse: markanıza kimlik kazandırıp markanızı konuşturan (hedef kitle ile iletişim kurmasını sağlayan) yardımcılara marka danışmanı denir. Marka Danışmanlarında Hangi Vasıflar Olması Gerekir marka-danışmanı-300x215Marka danışmanının en önemli özelliği iletişim yeteneğidir. Sözlü veya yazılı iletişim konusunda kendini markalaştırmayı başarmış bireylerle çalışarak işletmenizi de markalaştırmasını sağlayabilirsiniz. Tabi ki tek başına iletişim yeteneği yeterli olmayıp pazarlama yeteneği de beraberinde olması gerekir. Öyleyse marka danışmanlarında olması gereken ana vasıfları İletişim ve pazarlama yeteneği olarak sıralamak mümkündür. Her alanda olduğu gibi marka danışmanlığı mesleği için de iş deneyimi/tecrübe önemli bir faktördür. “Ben kendimi çok iyi ifade ediyorum ve sürekli reklamları izliyorum, pazarlama kitaplarını da sık sık okurum” demek yeterli değildir. Peki marka danışmanlarında hangi tecrübeleri aramak gerekir? Marka danışmanları muhakkak satış-pazarlama alanlarında çalışmış, işin mutfak kısmını deneyim edinmiş olmalıdır. Reklam ajansı tecrübesi, medya sektörü vb alanlarda iş tecrübesine sahip olmak da önemlidir. Bu sektörlerden herhangi biri olabileceği gibi her alanda dirsek çürütmüş alaylı danışmanlar da olabilir. Asıl altını çizmek istediğim kısım işin fiziksel emek kısmında bulunmuş olmanın önemidir! “Bu İşi Ben Yapamaz mıyım?” Diyebilirsiniz Satış her insanın doğasında olan bir yetenektir ve her insan birer satış danışmanıdır. Bazıları emeğini, bazıları bilgisini, bazıları ise ürünlerini satarak geçimini sürdürür. Doktor bilgisini, yazar fikirlerini, taksici emeğini, simitçi simitlerini, patron işini satar. Madem hepimiz birer satıcıyız öyleyse marka danışmanına ne gerek var? Kendi işletmem için iletişim ve pazarlama faaliyetlerine tek başıma karar veremez miyim? Bu soruları da cevaplayalım: Belki tek başınıza da yapabilirsiniz. Doğuştan yetenekli veya çok tecrübeli olabilirsiniz. Yine de aşağıdaki soruları içinizden cevaplamanız danışmana ihtiyacınız olup olmadığı konusunda size ipucu verebilir. 1- Başka firmaların hatalarını genellikle eleştirir misiniz? Yoksa daha çok takdire şayan çalışmalarıyla mı ilgilenirsiniz? 2- Özel hayatınızda ve sosyal çevrenizde kendinizi ifade etme güçlüğü çektiğiniz oluyor mu? “Yahu yine yanlış anlaşıldım” ya da “kimse beni anlamıyor” gibi içsel serzenişleriniz var mı? 3- İkna-iletişim tekniklerine doğal bir ilginiz var mı? Mesela beden dili, sözlü iletişim, pazarlama iletişimi, satış teknikleri gibi kitapları sık sık okur musunuz? 4- Makale yazabilir misiniz? 5- Global markaların gelişim süreçleri veya kurucularının hayat hikayeleri sizi ilgilendiriyor mu? 6- Güzel bir film reklama girince anında kanalı değiştiriyor musunuz? 7- Küçük-büyük ne bulursanız satmayı düşündüğünüz oldu mu? 8- Hobilerinizden para kazanmak için uğraştınız mı? -Veya para kazanmayı hobi olarak değerlendirdiğiniz oldu mu? OLMASI GEREKEN CEVAPLAR 1-Sürekli hata yapan firmaları, kötü reklam çalışmalarını eleştirmek sizi bir adım öteye taşımamış olmalı çünkü bu bir ilgi değildir. Her insan eleştirebilir ama genellikle üretmeyen insan eleştirir (Olumsuz eleştirileri kast ediyorum) 2- Markayı konuşturacak, markanın iletişim süreçlerinde aktif rol alacak birinin özel hayatında kendini ifade etme güçlüğü yaşamaması gerekir. Kendini iyi ifade edemeyen ve sık sık yanlış anlaşılan biri muhtemelen markanızı da yanlış konuşturacaktır. 3- Merak edip okuyor olmanız gerekir. Okurken keyif alıyor olmanız, bunu bir ödev olarak görmemeniz gerekir. 4- Bu sorunun cevabı muhakkak “evet” olmak zorunda değildir ancak makale yazım yeteneği iyi bir iletişim yeteneğinin çok güçlü işaretçisidir 5- Sırf merak edip keyifle ilgileniyor olmanız gerekir. Böyle bir ilginiz varsa marka danışmanlığı vizyonunuz da kendini besliyor demektir. 6- Pazarlamaya aşırı ilgi duyan insanlar TV reklamlarını izlemekten, radyo reklamlarını dinlemekten keyif alır. Bazen 5 kg balın 100 lira gibi komik rakamlara satıldığı trajikomik reklamları bile dikkatle ve keyifle izlemek/dinlemek bunun en büyük göstergesidir. 7- Satış, pazarlama faaliyetlerinin amaca ulaşım noktasıdır. Pazarlama kafası yaşayan insanlar muhakkak nirvanayı arzular 🙂 Bu işin nirvanası satıştır ve bir şeyleri satma isteği pazarlama kafasının eseridir. 8- İşe sevgi katmak, işi yaparken ondan keyif almayı sağlar. Severek yapılan işlerde başarı oranı her zaman yüksektir. Üretim yapmayı seviyor ama pazarlama kısmını zorunluluk olarak değerlendiriyorsanız marka danışmanı siz değilsiniz. İyisi mi imalathaneden anlamayan ama ürettiklerinizi pazarlamak için sabırsızlanan marka danışmanlarına danışın 😉 Marka danışmanlığının net bir bölümü (akademik eğitimi) olmadığı için bu işi en iyi para kazanmayı hobi edinmiş insanların yapabileceğini düşünüyorum. Bu kısmı da toparlayalım: Marka danışmanları tek başına bütün pazarlama ve iletişim aksiyonlarını üstlenen kişiler değildir. Bu süreçte size yardımcı olan, tecrübelerini paylaşan ve markanızı sizin gibi sahiplenip bilinirliğini, karlılığını artırmaya çalışan kişilerdir. Dolayısıyla firmanıza ortak olmadan size yol arkadaşlığı eden birer yardımcı olarak da düşünebilirsiniz.